musimy zatem wiedzieć
policzyć dokładnie
zawołać po imieniu
opatrzyć na drogę
Zbigniew Herbert

W ramach obchodów 85. rocznicy Zbrodni Katyńskiej już od 10 kwietnia 2025 r. młodzież II Liceum Ogólnokształcącego im. Piotra Firleja w Lubartowie ma możliwość obejrzenia wystawy „Katyń - ocalić od zapomnienia” poświęconej mieszkańcom Lubartowa i Ziemi Lubartowskiej zamordowanym w ramach zbrodni katyńskiej. Wystawa składa się z trzech części: „Katyń... ocalić od zapomnienia”, „Mieszkańcy Lubartowa i Ziemi Lubartowskiej zamordowani w Katyniu”, „Kapitan Wacław Lalka”.

Pierwsza część poświęcona jest inicjatywie Stowarzyszenia Parafiada im. św. Józefa Kalasancjusza polegającej na upamiętnieniu 21.857 polskich oficerów skrytobójczo zamordowanych wiosną 1940 roku w Katyniu i innych miejscach kaźni poprzez sadzenie Dębów Pamięci w myśl zasady – jeden Dąb to jedno nazwisko, a zarazem przywrócenie ich sylwetek zbiorowej pamięci narodu.

Realizując cel programu edukacyjnego „Katyń … ocalić od zapomnienia, dzięki współpracy z panią Ewą Sędzimierz, dyrektor Muzeum Ziemi Lubartowskiej w Lubartowie, udało się odszukać ślady życia i często bogatą działalność naszych katyńskich Bohaterów zamordowanych na Wschodzie. Na wystawie przedstawiono w formie życiorysów i zdjęć sylwetki 19 osób urodzonych w Lubartowie oraz okolicach lub w różnym stopniu związanych z Ziemią Lubartowską. Wśród „policzonych dokładnie, zawołanych po imieniu” wymienić należy przede wszystkim: kapitana Wacława Lalkę, urodzonego w Lubartowie, upamiętnionego Dębem Pamięci we wrześniu 2012 r., majora Jana Jastrzębskiego, ostatniego przedwojennego burmistrza miasta Lubartów, podporucznika Romana Harbuzińskiego, pracownika Urzędu Skarbowego w Lubartowie, kapitana Jana Dygnarowicza, właściciela lubartowskiej apteki, Arona Halbersberga, właściciela huty szkła i młyna gospodarczego „Rekord” w Lubartowie. I wielu innych, których sylwetki możemy poznać, oglądając wystawę.

Trzecia część wystawy poświęcona jest kapitanowi Wacławowi Lalce, który urodził się w Lubartowie i był uczniem humanistycznego Gimnazjum Jana Kurtza, które mieściło się w budynku II Liceum Ogólnokształcącego im. Piotra Firleja w Lubartowie. Dzięki staraniom pana Adama Małeckiego udało się zgromadzić wiele ciekawych materiałów archiwalnych dotyczących życia osobistego i zawodowego Wacława Lalki.

Przywołani tu „lubartowscy” oficerowie Wojska Polskiego i policji, podobnie jak inne ofiary tej zbrodni przez lata pozostawali nieznani ogółowi mieszkańców Ziemi lubartowskiej, otaczani jedynie pamięcią bliskich. Dlatego dziś w 85. rocznicę Zbrodni Katyńskiej przypominamy ich nazwiska: Jako symbol i depozyt naszej wspólnej historii i pamięci.

Wystawę opracowali pani Barbara Kukier, pani Małgorzata Chudzik i pani Lidia Aftyka, a formę graficzną przygotował pan Cezary Misiurski.